شاید در زمان‌های گذشته، کنترل دفع زباله‌ها آسان‌تر انجام می‌شد و آسیب‌های زیست‌محیطی کمتری را مشاهده می‌کردیم؛ اما در حال حاضر با پیشرفت جوامع بشری و افزایش جمعیت در جهان، کنترل پسماندها و بازیافت آن‌ها کار سختی شده است.
یکی از راه‌های آسان، کاربردی و متداول برای دفن زباله‌ها، استفاده از لندفیل یا خاک چال است. لندفیل، گودال‌های خاص برای انتقال و نگهداری زباله است و مانع از آسیب‌های زیست‌محیطی می‌شود. البته درصورتی‌که زهکشی لندفیل‌ها در بدنه و کف به‌درستی انجام نشود، آب‌های زیرزمینی آلوده می‌شوند.
بر همین اساس لازم است که آب بندی لندفیل با انواع محصولات ژئوسنتتیک انجام شود؛ اما اگر می‌خواهید اطلاعات کاملی درباره آب بندی لندفیل به دست بیاورید، در ادامه این مطلب همراه ما باشید.
چرا لندفیل ها نیاز به آب بندی دارند؟
سیستم‌های لندفیل قطعا با تکنولوژی‌های پیشرفته و خاص طراحی و ساخته می‌شوند و حتی قابلیت نگهداری زباله‌های سمی را هم دارند؛ اما بااین‌وجود، باز هم احتمال نشت شیرابه‌ها و زباله‌ها از لندفیل به داخل آب‌های زیرزمینی وجود دارد که برای موجودات و انسان‌ها خطرناک است.
از طرفی زمانی که زباله‌ها در حال تجزیه هستند، گاز گلخانه‌ای متان آزاد می‌شود که با ورود آن به هوا، مشکلات تنفسی برای انسان‌ها و تغییرات آب‌وهوایی افزایش پیدا می‌کند. بر همین اساس لازم است که برای جلوگیری از این خسارات، آببندی لندفیل به طور اصولی و استاندارد انجام شود.
انواع مواد آببندی لندفیل ها کدامند؟
در حالت کلی برای ایزولاسیون لندفیل، باید از مواد مقاوم و ماندگار استفاده شود؛ بنابراین اکثر پلیمرهای سیلیکونی اصلاح شده و پوشش‌های پلی سولفیدی، برای آب بندی لندفیل مناسب هستند که در ادامه هر کدام را معرفی می‌کنیم:
- مواد پلی سولفید: پلی سولفیدها مقاومت شیمیایی بسیار بالایی دارند و حتی در سخت‌ترین شرایط هم نشتی به وجود نمی‌آورند. این درزگیرها مقاومت سایشی استانداردی دارند و به همین دلیل، برای محل‌های دفن زباله اجرا می‌شوند
- مواد پلیمری ام اس: مواد پلیمری اصلاح‌شده، هم‌زمان خاصیت‌های درزگیر سیلیکونی معمولی و پلی اورتان را دارند و در برابر موارد شیمیایی مقاومت مناسبی نشان می‌دهند. این مواد روی سطوح مختلفی مانند بتن، پلاستیک و PVC اجرا می‌شوند و در صورت نیاز هم می‌توانید آن‌ها را تعمیر و اصلاح کنید. بر همین اساس اگر می‌خواهید تحمل ظرفیت تنش مکانیکی لندفیل‌ها را افزایش دهید، از مواد پلیمری استفاده کنید
مزایای استفاده از ژئوسنتتیک ها در لندفیل ها
ژئوسنتتیک، مجموعه‌ای از محصولات پلیمری هستند که برای پروژه‌های عمرانی مختلف استفاده می‌شوند. از طرفی به دلیل ماندگاری ژئوممبران‌ها، یکی از راه‌های منطقی برای زهکشی لندفیل‌ها، استفاده از این ورق‌ها است؛ برخی از مزایای ورق ژئوممبران برای لندفیل عبارت‌اند از:
- مانع از آلودگی آب‌های زیر زمینی: ورق‌های ژئوممبران با پوشش روی لندفیل، سد محکمی در برابر نفوذ شیرابه‌های زباله‌ها به آب‌های زیرزمینی ایجاد می‌کنند و مانع از آسیب به‌سلامت انسان‌ها می‌شوند
- کاهش آسیب‌های گاز گلخانه‌ای: ورق ژئوسنتتیک، گاز مضر گلخانه‌ای را از بین می‌برد و مانع از گرم‌شدن هوای جهان می‌شوند
- ماندگاری بیشتر لندفیل: با آب بندی لندفیل، پوشش محافظت‌کننده‌ای روی کف و دیواره‌های خاک چال قرار می‌گیرد و میزان آسیب و استهلاک لندفیل بسیار کاهش پیدا می‌کند؛ در نتیجه عمر مفید لندفیل، بیشتر از قبل می‌شود
- ازبین‌بردن بو و کنترل آفت‌ها: بوی ناخوشایند ناشی از زباله‌های سمی، با وجود ورق‌های ژئوسنتتیک کنترل می‌شود. همچنین با ایجاد سد فیزیکی قوی، آفت‌ها و حیوانات موذی نمی‌توانند بیماری و آلودگی‌ها را منتقل کنند
انواع ژئوممبران ها در لندفیل ها
در حالت کلی از ژئوممبران‌های مختلفی برای زهکشی لندفیل‌ها استفاده می‌شود که هر کدام از آن‌ها ویژگی‌های خاص خود را دارند؛ از همین رو در ادامه هر کدام از ژئوممبران‌های استفاده‌شده در لندفیل‌ها را معرفی می‌کنیم:
- پلی‌اتیلن تقویت شده (RPE): جنس پلی‌اتیلن RPE، برای پوشش‌دهی محل‌های جمع‌آوری زباله گزینه مناسبی است؛ چرا که در برابر اشعه فرابنفش مقاومت خوبی دارد و انعطاف‌پذیری مناسبی از خود نشان می‌دهد. همچنین ماندگاری پلی‌اتیلن تقویت‌شده بسیار زیاد است و خیال شما را از بابت مقاومت در برابر پارگی و سوراخ‌شدن راحت می‌کند
- پلی‌اتیلن با چگالی بالا ( HDPE): پلی‌اتیلن HDPE، پروفیل محکم‌تری دارد که انعطاف‌پذیری آن را زیر سؤال می‌برد؛ از همین رو امکان ترک‌خوردگی ورق پلی‌اتیلن با چگالی بالا در هنگام خم‌شدن وجود دارد. از طرفی به دلیل سفت‌بودن زیاد بافت آن، ممکن است در طول زمان سوراخ و شکسته شود؛ از همین رو بهتر است که این مدل از ژئوممبران را برای لندفیل‌های زباله معمولی استفاده کنید
- پلی‌اتیلن با چگالی کم (LDPE): بر خلاف پلی‌اتیلن‌های با چگالی بالا که بسیار محکم و سفت هستند، پلی‌اتیلن LDPE بسیار نرم و انعطاف‌پذیر است؛ از همین رو بیشتر برای سطوح ناهموار استفاده می‌شود. البته با قرارگیری روی سطح ناهموار هم امکان سوراخ‌شدن و کشیدگی آن وجود دارد. از طرفی دوام پلی‌اتیلن LDPE پایین است و نیاز به تعمیر و تنظیم منظم دارد
- الاستیک مونومر اتیلن پروپیلن دی ان (EPDM): ماده لاستیکی EPDM، در مواقع کمتری برای آب بندی لندفیل استفاده می‌شود؛ چرا که مقاومت آن در برابر ترک یا سوراخ‌شدن کم است. همچنین بافت ورق ژئوممبران EPDM ضخیم و سنگین است؛ اما میزان شکل‌پذیری آن تا نقطه خاصی تعریف می‌شود
- پی وی سی (PVC): ورق ژئوممبران پی‌وی‌سی یکی دیگر از مواد مورداستفاده برای پوشش روی لندفیل است؛ اما به دلیل مقاومت پایین آن در برابر پارگی و اشعه ماورا بنفش، بیشتر برای پوشش‌های موقتی و روزانه استفاده می‌شود. بر همین اساس بهتر است که به‌جای پی‌وی‌سی، از پوشش RPE استفاده کنید
چالش های استفاده از ژئوممبران ها در لندفیل ها
درست است که آب بندی لندفیل با ژئوممبران مزایای زیادی به همراه دارد و مانع از آلودگی محیط‌زیست می‌شود؛ اما اجرای ژئوممبران در لندفیل‌ها چالش‌های مختلفی دارد که چند مورد از آن‌ها را معرفی می‌کنیم:
- هزینه زیاد: برای پوشش روی لندفیل با ژئوممبران، باید هزینه زیادی را پرداخت کنید
- نصب سخت: نصب ژئوممبران روی لندفیل پیچیدگی زیادی دارد و برای اجرای آن باید تخصص و تجهیزات خاصی داشته باشید
- احتمال آسیب در برابر اشعه فرابنفش: ژئوممبران‌ها مقاومت زیادی در برابر اشعه ندارند و همین موضوع سبب ترک‌خوردن و پارگی ورق‌های آن‌ها می‌شود
- عدم مقاومت در برابر دمای پایین: ورق‌های ژئوممبران،، مقاومت مناسبی نسبت به دمای بالا دارند؛ اما در دماهای انجماد، بسیار آسیب‌پذیر می‌شوند
نکات نصب ژئوممبران ها در لندفیل ها
قبل از نصب و ایزولاسیون لندفیل با استفاده از ژئوممبران‌ها، لازم است که به نکات مختلفی توجه داشته باشید که در ادامه چند مورد از آن‌ها را ارائه می‌کنیم:
- نصب ورق ژئوممبران در آب بندی لندفیل، نیاز به تخصص و مهارت دارد؛ از همین رو باید تیم متخصص و باتجربه برای نصب آن‌ها اقدام کنند
- تا زمانی که بستر لازم برای اجرای ژئوممبران در لندفیل وجود نداشته باشد، نباید برای نصب اقدام کنید؛ از همین رو قبل از نصب، تعمیرات و بررسی‌های لازم در محل را حتما فراموش نکنید
- برای انتخاب بهترین نوع ژئوممبران برای آببندی لندفیل، باید به شرایط آب‌وهوایی، شرایط خاک محل و نوع زباله دقت کنید
- حتما چند وقت یکبار سلامت ژئوممبران را بررسی کنید و در صورت نیاز، تعمیرات لازم را انجام دهید
عمر ورق ژئوممبران در لندفیل ها چقدر است؟
افراد با اجرای ژئوممبران برای آببندی لندفیل، باید هزینه زیادی پرداخت کنند؛ از همین رو برای آن‌ها عمر ورق ژئوممبران اهمیت زیادی دارد. در حالت کلی طول عمر ورق ژئوممبران بر اساس شرایط محیطی هر مکان متفاوت است. همچنین کیفیت آب زیرزمینی و میزان نشت آلاینده‌ها هم در ماندگاری آن تأثیرگذار است.
از طرفی جدای از شرایط محیطی، ویژگی‌های خاص ژئوممبران هم در عمر آن تأثیر می‌گذارد که چند مورد از آن‌ها به شرح زیر است:
- اندازه و تعداد سوراخ‌های موردنیاز در ورق ژئوممبران
- تک‌لایه، کامپوزیت یا دولایه بودن ورق ژئوممبران
- کیفیت تماس ماده معدنی و ژئوممبران‌ها در سطح مشترک
- میزان شیرابه لندفیل
- نوع منبع شیرابه
- غلظت آلاینده‌های موجود در شیرابه
- حساسیت محل لندفیل نسبت به کیفیت آب زیرزمینی
البته توجه داشته باشید که طول عمر ورق ژئوممبران، به مرکز تولید و خرید آن بستگی دارد؛ هرچه کیفیت محصولات بیشتر باشد، قطعا ماندگاری ورق هم بیشتر می‌شود. بر همین اساس بهتر است که قبل از خرید ورق ژئوممبران، تحقیقات لازم درباره فروشندگان محصولات ژئوسنتتیک انجام دهید و تنها به‌دنبال ارزان قیمت بودن آن‌ها نباشید؛ چرا که اگر محصول کیفیت مناسب را نداشته باشد، آسیب‌های جدی به‌سلامت انسان‌ها و محیط‌زیست وارد می‌کند. اگر می‌خواهید ورق‌های ژئوممبران باکیفیت تهیه کنید، به وبسایت فرنام بسپار مراجعه کنید.
جمع‌بندی
آب بندی لندفیل با ژئوسنتتیک، یکی از مهمترین اقدامات برای جلوگیری از نشت زباله‌ها و شیرابه به محیط‌زیست و سفره‌های زیرزمینی است؛ اما باتوجه‌به انواع مختلف ورق‌های ژئوممبران، بهتر است که قبل از اجرای هر کدام از آن‌ها، با متخصصان محصولات ژئوسنتتیک در فرنام بسپار مشورت کنید.
کارشناسان ما تخصص کافی در زمینه تولید انواع محصولات ژئوسنتتیک دارند و قطعا بهترین پیشنهاد را به شما ارائه می‌کنیم. همچنین به‌دلیل اهمیت کیفیت ژئوممبران‌ها، ما به شما این اطمینان را می‌دهیم که محصولات باکیفیت و مقاوم را ارائه کنیم.
