کاربرد ژئوممبران در مهندسی، سابقه بسیار طولانی دارد و حدود ۶۰ سال پیش از آن استفاده می‌کردند. ایالات متحده اولین کشوری بود که از ورق ژئوممبران استفاده کرد. بعدها ایتالیا، شوروی سابق و کشورهای دیگر نیز پس از دیگری از آن استفاده کردند. امروزه ژئوممبران در زمینه‌ها و صنایع مختلفی مانند حفاظت از آب، حمل و نقل، پتروشیمی، ساختمانی و … توسعه یافته است و کاربرد دارد. یکی از کاربردهای این ماده در حوزه نفت و پتروشیمی، ساخت مخزن نفتی با ژئوممبران است. اگر علاقه دارید تا با مراحل عایق بندی مخزن نفتی با ژئوممبران آشنا شوید و از مزایای ساخت مخزن نفتی با این ماده مطلع شوید، پیشنهاد می‌کنیم این مطلب را از دست ندهید. ما در این مقاله فرنام بسپار قصد داریم به این موضوعات بیشتر بپردازیم تا شما هم به پاسخ همه سوالات خودتان برسید. پس تا آخر مقاله همراه ما باشید.
مزایای ساخت مخازن نفتی با ژئوممبران
همان‌طور که گفته شد یکی از کاربردهای ژئوممبران در صنعت نفت، استفاده از آن در ساخت مخازن نفتی است. در واقع با این کار، از ورود آب و مواد خطرناک به داخل مخزن جلوگیری می‌شود. این کار مزایای زیادی به همراه دارد که در زیر به چند مورد از آنها اشاره می‌کنیم:
- ورق با توجه به خواص فیزیکی و شیمیایی که دارد، باعث جدایی بین زیر سطح و مخزن می‌شود.
- با توجه به اینکه ورق یکپارچه است، از نفوذ هوا و آب به داخل مخزن جلوگیری می‌کند.
- از انتشار مواد خطرناک به محیط زیست جلوگیری خواهد شد.
- به دلیل مقاومت شیمیایی خوبی که دارد در مقابل میکروارگانیسم‌ها مقاوم است.
مراحل ساخت مخزن نفتی با ژئوممبران
برای ساخت مخزن نفتی با ژئوممبران ابتدا یک لایه زیرسازی به‌عنوان زیرسطح، ایجاد می‌شود. سپس در ادامه ورق ژئوممبران به‌صورت لایه‌ای در بالای آن قرار می‌گیرد. پس از اینکه ورق قرار گرفت، لایه دیگری شامل مواد مختلفی مانند ماسه، شن یا بتن به‌صورت لایه‌لایه روی ورق قرار می‌گیرد. در واقع این لایه نقش حافظتی دارد تا از نفوذ هوا و آب به داخل مخزن جلوگیری کند.
نکات مهم در رابطه با جوشکاری مخازن نفتی با ژئوممبران
برای جوشکاری مخازن نفتی با ژئوممبران باید نکات مهمی را در نظر داشت. این نکات شامل موارد زیر هستند:
- قبل از شروع جوشکاری باید نمونه جوش به‌عنوان تست به کارفرما تحویل داده شود.
- برای جوشکاری شکاف لبه‌ها و درزها از یک وصله با اندازه حداقل ۱۵ سانتی‌متری استفاده شود.
- اگر از لوله استفاده می‌شود، حتما باید جنس آن پلی‌اتیلن باشد و سپس اطراف آن را به ورق ژئوممبران جوش داد.
ایزولاسیون کف مخازن نفتی : کاربرد ژئوممبران در عایق بندی کف مخازن نفتی
یکی دیگر از کاربردهای ورق ژئوممبران برای عایق بندی کف مخازن نفتی است. در واقع این کار با هدف جلوگیری از نفوذ آب و گاز به داخل خود مخزن و همچنین بالا رفتن پایداری و ایمنی آن انجام خواهد شد. برای ایزولاسیون کف مخازن نفتی، ابتدا یک لایه از مواد مختلف نظیر شن و ماسه، بلوک بتنی یا مواد پلیمری به‌عنوان پایه در کف قرار می‌گیرد. سپس در ادامه برای ساخت مخزن نفتی و پوشش و حفاظت از آن، یک لایه از ورق ژئوممبران روی آن قرار می‌گیرد.
مطالعه بیشتر: ژئوممبران چیست؟
البته ورق ژئوممبران تنها گزینه نیست؛ بلکه در بعضی از پروژه‌ها بتن، سنگ‌های هاشوری یا لایه‌های پلیمری استفاده می‌شود. معمولا استفاده از ژئوممبران برای مخزن‌هایی که در آب یا خاک‌های رسی و شنی قرار دارند، کاربرد بیشتری دارد. همچنین این روش می‌تواند از افزایش هزینه‌های نهایی جلوگیری کند.
ایزولاسیون لوله های نفتی و گازی: کاربرد ژئوممبران در عایق بندی لوله نفتی
هدف اصلی از ایزولاسیون لوله‌های نفتی و گازی برای از بین بردن اثرات آب و رطوبت آن روی کیفیت لوله‌ها است؛ چراکه آب باعث پوسیدگی لوله‌ها و در نتیجه هدر رفتن نفت و گاز در مسیر خواهد شد. یکی از روش‌ها هم برای ایزولاسیون لوله‌های نفتی و گازی، استفاده از ورق ژئوممبران است.
برای استفاده از این روش، ابتدا سطح لوله تمیز می‌شود و سپس ورق به‌عنوان پوشش ایزولاسیون روی لوله قرار می‌گیرد. ورق‌ها با توجه به خاصیتی فیزیکی و شیمیایی که دارند، باعث جدایی بین لوله و محیط بیرون می‌شود و در نتیجه از نفوذ آب و خرابی آن جلوگیری می‌شود.
ایزولاسیون تانکر های نفتی؛ کاربرد ژئوممبران در عایق بندی تانکر نفتی
از تانکرها برای نگهداری و حمل‌ونقل مواد نفتی استفاده می‌شود؛ پس باید از آنها در برابر هرگونه خوردگی و رطوبت محافطت کرد. برای این کار هم از روش‌های مختلفی مانند پوشش رنگ، اپوکسی، قرار دادن لایه پلیمری استفاده می‌شود؛ اما یکی از روش‌های به‌صرفه برای ایزولاسیون تانکرهای نفتی، همانند ساخت مخزن نفتی با ژئوممبران، استفاده از این نوع ورق است.
مطالعه بیشتر: آب بندی مخازن ذخیر آب با ژئوممبران
عایق‌بندی تانکرهم مشابه ایزولاسیون لوله‌ها، انجام می‌شود. یعنی ابتدا بدنه داخلی تمیز می‌شود و سپس به کمک ورق ژئوممبران ایزولاسیون خواهد شد. در واقع ورق، نقش جداکننده بین محتویات داخل تانکر و سطح زیر خود ورق را ایفا می‌کند. این کار از نشت نفت به بیرون و همچنین نفوذ مواد دیگر به داخل تانکر جلوگیری می‌کند.
ایزولاسیون سطح آب در مخازن نفتی؛ کاربرد ژئوممبران در جداسازی آب و نفت
برای اینکه کیفیت نفت پایین نیاید باید سطح مخازن را ایزولاسیون کرد. برای این کار هم روش‌های مختلف مانند روش فیزیکی، شیمیایی، فیلترهای سطحی، سیستم جداسازی آب و تجهیزات پوششی وجود دارد. برای اجرای هر کدام از این روش‌ها مراحل مختلفی انجام می‌شود تا کیفیت نفت از دست نرود. در روش تجهیزات پوششی از ورق‌های ژئوممبران استفاده می‌کنند. با این روش یک لایه جدا کننده بین نفت و آب ایجاد می‌شود تا آب به داخل نفت نفوذ نکند و باعث کاهش کیفیت آن نشود.
جمع‌بندی
در این مقاله فرنام بسپار در مورد ساخت مخزن نفتی با ژئوممبران و مزایای فراوان آن در صنایع مختلف صحبت کردیم. همچنین گفتیم که این محصول در صنایع نفت و پتروشیمی استفاده و کاربرد زیادی دارد که یکی از کاربردهای آن، ساخت مخزن نفتی با ژئوممبران است. در واقع ایزولاسیون مخزن نفتی با ژئوممبران از نفوذ آب به مخزن جلوگیری می‌کند تا از کیفیت محتویات داخل کم نشود. همچنین ایزولاسیون سطح مخزن، از نشت نفت به بیرون جلوگیری می‌کند. علاوه بر ساخت مخزن نفتی از این ماده برای ایزولاسیون لوله‌های نفتی و گازی و سطح آب در مخازن نفتی استفاده می‌شود و همین امر نشان‌دهنده اهمیت استفاده از این ماده در صنایع مختلف است.
