مکان ذخایر نگهداری آب، مانند استخرها چون سایر سازه‌های دیگری که طراحی و ساخته می‌شود، نیاز به مراقبت و نگهداری دارد و باید طول عمر آنان را تا جایی که امکان دارد افزایش داد. در نگهداری یک استخر، آب بندی آن بسیار حائز اهمیت است. استخرها دارای فضای سه بعدی هستند که به دو شکل بتنی و خاکی وجود دارند. در این مطلب، به انواع روش‌های آب بندی استخر اشاره می‌کنیم و در مورد هر یک به اختصار توضیح می‌دهیم.
آب بندی استخر
آب بندی استخر به منظور جلوگیری از هدر رفتن آب از طریق نفوذ به لایه های زیرین خاک انجام می شود. از طرف دیگر با آب بندی صحیح استخر می توان از نفوذ مواد دیگر به داخل آب نیز جلوگیری کرد.
برای اینکه بدانید کدام روش مناسب‌تر و استفاده از کدام مواد آب بندی استخر بهتر است، ابتدا باید به مقدار بودجه‌ای که می‌خواهید هزینه کنید، توجه داشته باشید. همچنین مقدار فضایی که برای این کار در نظر گرفته‌اید و هدف از ساخت استخر و کاربردهای آن نیز در جهت تعیین نوع مصالح مورد استفاده، مهم هستند.
پس از تعیین نوع مصالح مورد استفاده، باید آب بندی آن به صورت درست و کامل صورت بگیرد. به طور مثال در آب بندی استخر بلوکی و سیمانی اگر دقت کافی در اجرای آن صورت نگیرد، باعث ترک خوردن و شکستن سازه استخر می‌شود.
هر سازه که محل نگهداری آب است، دو نوع فشار آب را باید تحمل کند. یک آب بندی فشار مثبت است که آب داخل سازه به دیواره‌ها فشار وارد می‌کند؛ علاوه بر این، آب بندی فشار منفی نیز وجود دارد که سیالاتی مانند آب از خارج به دیواره‌های استخر وارد می‌کنند. به همین دلیل است که آب بندی درست و دقیق اهمیت پیدا می‌کند؛ چرا که باعث جلوگیری از نفوذ آب از دو طرف به داخل سازه می‌شوند و طول عمر آن را افزایش می‌دهد و از شکستن و خرابی استخر و افزایش هزینه جلوگیری می‌کند.
آب بندی استخر آجری
استفاده از آجر به عنوان مصالح مورد استفاده در استخر، بسیار رایج و متداول است و دلیل آن را می‌توان در دسترس بودن مصالح و سادگی استفاده از آن عنوان کرد؛ اما به دلیل نیروی وارد شده آب، طول عمر آجر کم خواهد بود. برای بر طرف کردن این مشکل به طور عمده از میلگرد همراه با آجر استفاده می‌شود. همچنین به منظور جلوگیری از نفوذ آب و رطوبت از قیرگونی یا ایزوگام استفاده می‌شود. به طور کلی ساخت استخر آجری با هسته بتن مسلح یا رویه پاششی بتنی انجام میگیرد.
آب بندی استخر بتنی
یکی از پرکاربردترین ساخته‌های بشر، بتن است که متداول‌ترین آن از ترکیب سیمان، آب و سنگدانه به دست می‌آید. بتن یک جسم متخلخل است و آب بندی آن از این جهت اهمیت دارد که آب و دیگر مایعات از داخل آن عبور کرده و به سطح بیرونی می‌رسند. بنابراین آب بندی آن باید به دقت انجام شود.
آب بندی استخر سرامیک
استخری که به وسیله سرامیک ساخته می‌شود، باید در برابر سرما و گرما مقاومت بالایی را از خود نشان دهد. علاوه بر این، سرامیک‌ها نباید رسوب بگیرد و روی آن‌ها لکه آب ایجاد شود. همچنین سرامیک‌ها نباید لغزنده باشند و باید در برابر انقباض و انبساط مقاوم باشند. جهت جلوگیری از نفوذ آب، باید پودر بندکشی در بین تمام درزهای سرامیک و کاشی نفوذ کند.
آب بندی استخر سنگی
سنگ‌ها یکی از متریال‌های قدیمی و مرغوب برای ساخت استخر شناخته می‌شوند. اگر می‌خواهید استخر خود را به وسیله انواع ریز و درشتی از سنگ‌ها طراحی کنید، باید از سنگ‌هایی استفاده کنید که نسبت به نورخورشید و سایش مقاوم باشد. همچنین در برابر گرما و سرما مقاومت بالایی را نشان دهد و برابر مواد شیمیایی چون الکل آسیب زیادی نبیند و لکه روی آن‌ها ایجاد نشود.
آب بندی استخر سیمانی
اکثر استخرها به وسیله سیمان ساخته می‌شوند؛ اما آب بندی آن اهمیت بسیار زیادی دارد؛ چرا که اگر یک درز در میان این مواد سیمانی وجود داشته باشد، در نهایت باعث ترک استخر می‌شود. بهترین روش عایق بندی استخر سیمانی به دو صورت انجام می‌شود.
اولین روش این است که هنگام تهیه آن ازمواد ضدآب مانند کریستال شونده‌ها استفاده شود.
روش دیگر به این صورت است که پس از انکه استخر آماده شد از مایع آب بندی استخر استفاده شود. مثلا یک لایه مواد ضد آب مانند ضد آب مایع، عایق رطوبتی استخر نانو یا رنگ روی آن اعمال شود.
روش های مختلف آب بندی استخر
با روش‌های مختلفی به عایق بندی استخر می‌پردازند که می‌توان از بین مواد آب بند کننده استخر به پودر کریستال شونده ، پودر نفوذگر ، پودر پلیمر ، خمیر عایق‌بندی ، پلمیرهای مایع، رزین و چسب آب بندی مانند چسب کاشی اشاره کرد. در ادامه به مهمترین طریقه آب بندی استخر که با ژئوممبران، سیمان، آهک، قیر، مواد نانو، رنگ و چسب بتن صورت میگیرد، می‌پردازیم.
آب بندی استخر ژئوممبران
ژئوممبران که عمدتا از مواد پلی‌اتیلن ساخته می‌شوند، یک عایق مقاوم با نفوذپذیری تقریبا صفر است. ژئوممبران‌ها به دلیل راحتی نصب و کاهش هزینه‌ها بسیار جهت نگهداری از سیالاتی مانند آب مورد استفاده قرار میگیرد. یک روش آب بندی استخر استفاده از ژئوممبران است. از دیگر مزیت‌های استفاده از ژئوممبران‌ها می‌توان به مقاومت در سرما و گرما، اشعه یو وی و مواد شیمیایی اشاره کرد. علاوه بر این به دلیل انعطاف‌پذیری بالای آن در شرایط حساس و سخت، با استقبال زیادی مواجه شده و بسیار مورد استفاده قرار میگیرد.
از دلایل محبوبیت این نوع آب بندی استخر این است که آب بندی استخر با استفاده از ورق های ژئوممبران نیاز به زیر ساخت خاصی ندارد و فقط باید خاک نرم و الک شده باشد.
آب بندی استخر با سیمان
سیمان یکی از مهمترین مصالح ساخت سازه شناخته می‌شود و اجزا مختلف مانند سنگ، اجر، کاشی و غیره را به یکدیگر متصل می‌کند. ساختار اصلی سیمان از مواد معدنی چون سنگ آهک، سیلیکا، آلومینا، اکسید آهن، مگنزیا، سولفات کلسیم، سولفور تری اکسید و آلکالین تشکیل شده است که در آب بندی استخر یکی از پرکاربردترین متریال‌ها شناخته می‌شود. این که چرا به مقدار زیادی سیمان در سازه استخر مورد استفاده قرار میگیرد را باید در ویژگی‌های اصلی آن مانند استحکام کافی، سفت و سخت شدن بسیار سریع، کارایی راحت و مقاومت خوب در برابر رطوبت جستجو کرد.
آب بندی استخر با آهک
آهک یا کلسیم اکسید ماده‌ای است که از دیرباز در ساخت بناها و سازه‌ها مورد استفاده قرار گرفته است. سالیان دراز است که ترکیباتی چون آهک و خاک، آهک و خاکستر و ملات آهک آبی مورد استفاده بناها و معماران قرار میگیرد. امروزه یک نحوه آب بندی استخر از ترکیب آهک با دیگر مواد بدست می‌آید که برای جلوگیری از نفوذ آب به داخل استفاده می‌شود.
آب بندی استخر با قیر
آب بندی با قیر یکی از قدیمی‌ترین روش‌های ضد آب کردن سازه‌ها مثل مخازن آب و استخر محسوب می‌شود. قیر از جمله فرآورده‌های نفتی است که برای عملکرد بهتر آن باید از قیر با کیفیت بالای ۶۰ درصد با گونی درجه یک استفاده کرد. هر چه تعداد قیرگونی‌ها بیشتر باشد، مثلا دو یا سه لایه باشد، عمل عایق کاری بادوام‌تر و بهتر است.
آب بندی استخر با مواد نانو
آب بندی استخر با مواد نانو یکی از جدیدترین فناوری‌هایی است در مقایسه با خیلی از روش‌ها سالم‌تر و آسان‌تر است. عایق رطوبتی نانو در برابر مایعاتی چون آب غیرقابل نفوذ بوده و در برابر خوردگی و پوسیدگی مقاوم است. همچنین خاصیت ضد میکروبی، ضد یخ‌زدگی، ضد رسوب و خود تمیزکنندگی دارد و در برابر نوسانات دمایی مقاومت خوبی را نشان می‌دهد.
آب بندی استخر با رنگ
رنگی که جهت آب بندی استخر استفاده می‌شود بر پایه پلیمرهای بسیار مقاوم اکریلیک که تک جزئی یا دو جزیی است ساخته می‌شود و می‌توان آن ر یکی از بهترین مواد برای آب بندی استخر عنوان کرد. رنگ استخر به دلیل شرایط فیزیکی که دارد بسیار مقاوم است و مقاومت بسیار بالایی را در شرایط حاد مکانیکی و فشار هیدرو استاتیک نشان می‌دهد.از دیگر مزیت‌های آن به چسبندگی به زیر آیندهای سیمانی و بتنی، غلظت بالا و پوشش‌دهی مناسب، امکان پوشش ترک‌ها و پل‌زدن بر روی ترک‌ها و امکان کاشی‌کاری روی رنگ اشاره کرد.
آب بندی استخر با چسب بتن
یکی از پرکاربردترین روش‌های آب بندی استخر استفاده از چسب بتن است که به چهار روش خام، دوغاب کاشی کاری، ملات پلاستر و طرح اختلاط بتن استفاده می‌شود. چسب بتن پلامیری بر پایه رزین امولسیونی ساخته می‌شود که هدف آن افزایش چسبندگی بتن، مقاومت فشاری و کششی بتن، مقاومت در برابر یخ‌زدگی و آنتی‌باکتریال است.
جمع‌بندی
امروزه ساخت استخر نسبت به گذشته علاوه بر استفاده شخصی، جهت رساندن آب در مزارع و باغداری متداول‌تر شده است. البته ساخت آنان نیاز به دقت و اجرای دقیق و درستی دارد؛ چرا که اگر آب بندی استخر کشاورزی مشکل داشته باشد به راحتی سازه استخر ترک برمی‌دارد و تعمیر آن وقت و هزینه زیادی را صرف می‌کند. فرنام بسپار یکی از تولیدکنندگان ورقه‌های پلی اتیلنی مانند ژئوممبران‌ها است که در آب بندی سازه‌های ذخایر آب مانند استخر مورد استفاده قرار میگیرد و می‌تواند شما را در عایق‌بندی هرچه بهتر استخر کمک کند.
مقالات جدید :
بهترین روش های آب بندی نمای ساختمان
