ژئوتسکتایل نوعی منسوج است و از آن در پروژه‌های عمرانی به منظور انجام عملیات‌های عمرانی استفاده می‌شود. این منسوج خاک را تقویت و آماده استفاده می‌کند و به همین دلیل اهمیت زیادی در صنعت دارد. صنعتگران از این منسوجات نه تنها در پروژه‌های ساختمان‌سازی بلکه در احداث جاده‌ها، بندرها، محل‌های پرورش آبزیان و … هم بهره می‌برند. ژئوتکستایل‌ها در کنار ژئو ممبران ها، ژئوگریدها و … در دسته ژئوسنتتیک ها قرار دارد. حالا ما قصد داریم که در این مطلب درباره اینکه ژئوتکستایل چیست و چه کاربردهای دارد صحبت کنیم، پس همراه ما باشید.
ژئوتکستایل چیست؟
در ابتدای متن در پاسخ به اینکه ژئوتکستایل چیست توضیحاتی را ارائه کردیم، خوب است بدانید که ژئوتکستایل‌ها ویژگی‌های مثبتی از جمله فیلتراسیون، محافظت، تقویت و جداسازی به خاک اضافه می‌کنند. این منسوجات معمولا در دو نوع woven و nonwoven یا بافته و نبافته هستند. در ساخت ژئوتکستایل‌ها از مواد پلی استر” Polyester” ، پروپلین “Polypropylene ” و دیگر مواد پلیمری استفاده می‌شود. در واقع مواد ریز پلیمری به واسطه روش‌های مثل سوزن‌کاری، حرارتی یا شیمیایی کنار با هم ترکیب شده و منسوجات ژئوتکستایل را می‌سازند.
تار و پود در پارچه‌های ژئوتکستایل مشخص نیست و بافت‌شان شبهات زیادی به نمد دارد. در واقع این پارچه‌ها نوعی ساختار متخلخل دارند و به همین منظور آب به راحتی از آن‌ها عبور کرده و فشار را نیز به خوبی تحمل می‌کنند. همچنین این ویژگی پارچه‌های ژئوتکستایل باعث عبور سیالات بدون اجازه به عبور خاک می‌شود.
مزایای ژئوتکستایل
برخی از مهمترین مزیت‌های ژئوتکستایل را در ادامه لیست می‌کنیم:
- وزن کم؛
- جا‌به‌جایی راحت؛
- هزینه کم بابت نصب و جا‌به‌جایی؛
ژئوتکستایل‌ها خواص مختلفی هم دارند که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم:
- خواص فیزیکی: وزن مخصوص، ضخامت، تراکم؛
- خواص مکانیکی: استحکام کششی، سختی، انعطاف‌پذیری، مقاومت اصطکاکی، قابلیت پوشانندگی، سازگاری و مقاومت در برابر پارگی؛
- خواص هیدرولیکی: درجه فیلتراسیون، نفوذپذیری، گذردهی، کدورت یا احتباس خاک و انتقال‌پذیری؛
- خواص تخریبی: تخریب مکانیکی، تخریب نوری، تخریبات بر اثر حمله موریانه‌ها و …، تجزیه شیمیایی و تخریب هیدرولیتیک؛
- خواص استقامتی: درجه انسداد و جریان، انعطاف‌پذیری و مقاومت بالا در مقابل فرسایش؛
کاربرد ژئوتکستایل
کاربرد عایق ژئوتکستایل متنوع بوده و همانطور که در ابتدا گفتیم، از آن‌ها در پروژه‌های مختلفی استفاده می‌شود. حالا در ادامه موارد کاربردهای این منسوجات را که بر پایه مواد پلیمری هستند را معرفی کرده و توضیح می‌دهیم:
صنعت راه سازی
ژئوتکستاتیل‌ها مقاومت کششی خاک را بالا می‌برند و برای همین، عملکرد گسترده‌ای در صنعت راه‌سازی دارند. این منسوجات را بنا به دلایل مختلفی در جاده‌ها استفاده می‌کنند. به طور کلی از ژئوتکستایل‌ها هم در روسازی جاده و هم در زیرسازی جاده استفاده می‌شود. مثلا ژئوتکستایل‌ها را با ژئوگرید آسفالتی ترکیب می‌کنند تا روکش جاده مقاوم شود.
صنعت راه آهن
ژئوتکستایل‌ها در صنعت راه‌آهن لایه بالایی خاک‌ها را از لایه زیرین جدا کرده و نمی‌گذارند که مصالح به دلیل لرزش‌‌ها و شوک‌های ناشی از عبور قطارها، باعث پخش مصالح شوند. در واقع این پارچه‌ها بدون اینکه از گردش آب زیرزمینی جلوگیری کنند، این کار را انجام می‌دهند.
صنعت کشاورزی
در صنعت کشاورزی نیز نمی‌توان از کاربرد ژئوتکستایل چشم‌پوشی کرد. با ژئوتکستایل‌ها می‌توان گل‌و‌لای را کنترل و مسیرهای گل‌آلود را هم تقویت کرد. در استخرهای کشاورزی نیز‌ای ژئوتکستایل‌ها در کنار ورق ژئوممبران استفاده می‌کنند.
زهکشی
صنعتگران در زهکشی جاده‌ها، ذخائر کشاورزی، سدهای خاکی و … از ژئوتکستایل‌ها برای فیلترسازی استفاده می‌کنند. این منسوجات گزینه مناسب‌تر از لحاظ اقتصادی نسبت به روش‌های دیگر برای انتقال آب است.
صنعت نفت و گاز
در صنعت نفت و گاز در منسوجات ژئوتکستایل در کنار ژئوسل، ژئوگرید و … به طور معمول استفاده می‌شود. در واقع این پارچه‌ها در پروژه‌های خط لوله کاربرد دارند و از لوله در برابر آسیب‌های قطعات بتنی یا مقابله با نیروی شناور و … محفاظت می‌کنند.
مطالعه بیشتر :ژئوسل چیست؟
محافظت از رودخانه ها، سواحل و کانال ها
اگر ژئو تکستایل‌ها را کنار بسترهای طبیعی یا مصنوعی قرار دهید، عملکردی مشابه فیلتر داشته و نمی‌گذارند که حاشیه‌های رودخانه‌ها به خاطر جریان آب دچار فرسایش شوند.
انواع ژئوتکستایل
ژئوتکستایل‌ها بر اساس روش تولید در دسته‌بندی‌های مختلفی قرار می‌گیرند که در ادامه قصد داریم انواع عایق ژئوتکستایل را معرفی کرده و توضیح دهیم:
ژئوتکستایل بافته شده
جالب است بدانید که در تولید ژئوتکستایل‌های بافته شده از فناوری‌های مشابه در ساخت لباس استفاده می‌شود و می‌توان آن‌ها را مرسوم‌ترین نوع تکستایل‌ها دانست. در ساخت این پارچه‌ها از دو سری الیاف پلیمری موازی استفاده می‌کنند.
این نوع ژئوتکستایل‌ها برای زهکشی چندان مناسب به نظر نمی رسند؛ اما با مقاومت فشاری بالا و نفوذ پذیری کمشان کاربرد زیادی در سایر حوزه‌های صنعتی دارند. معمولا از این نوع ژئوتکستایل‌ها به منظور جداسازی و تقویت استفاده می‌کنند.
ژئوتکستایل نبافته
ژئوتکستایل‌های نبافته به مرور زمان استحکام‌شان را از دست نداده و به راحتی نیز برش داده می‌شوند. البته ژئوتکستایل‌های بافته نشده مثل ژئوتکستایل‌های بافته شده، استحکام کششی زیادی ندارند؛ ولی از آن‌ها می‌توان در موارد مختلفی مثل جداسازی و … استفاده کرد. اگر صنعتگران نیاز به تثبیت زمین در مدت زمان زیادی داشته و بخواهدند فرایند فیلتراسیون را انجام دهند، این نوع ژئوتکستایل‌ها بهترین گزینه برای آن‌ها هستند.
کلام آخر
در این مطلب گفتیم که ژئو تسکتایل چیست همچنین توضیح دادیم که ژئوتکستایل چیست و در مورد ویژگی‌های مختلف آن به همراه مزیت‌ها، خواص و کاربردهایش نیز صحبت کردیم. حالا می‌دانید که این ورق چیست و در چه مواردی استفاده می‌شود. این منسوجات با کاربرد زیادی که در صنعت دارند، به صنعتگران در پروژه‌های صنعتی مختلف، کمک زیادی می‌کنند.
مقالات جدید :
ژئوسنتتیک چیست و چه کاربرد هایی دارد؟
