از ژئودرین معمولا برای کنترل زهکشی و فرسایش در پروژه‌های ساختمانی و مهندسی استفاده می‌شود. در ادامه این مطلب از فرنام بسپار، توضیح می‌دهیم ژئودرین چیست و شما را با هر آنچه که باید درباره این محصول بدانید، مانند انواع، کاربردها، مزایا، معایب و روش‌های نصب آن آشنا می‌کنیم.
ژئودرین چیست و از چه موادی ساخته شده است؟
از ژئودرین‌ها برای تخلیه آب نفوذی و جداسازی ذرات ریز استفاده می‌شود. این محصولات می‌توانند جایگزین اقتصادی و اکولوژیکی مناسبی برای سیستم‌های زهکشی زیرزمینی طبیعی و سنتی باشند. آنها در مقایسه با این سیستم‌ها آب را بهتر کاهش می‌دهند؛ در نتیجه، با خرید آنها از تولید کننده ژئوسنتتیک، می‌توان به کاهش یکی از مهم‌ترین دلایل تخریب این سیستم‌ها کمک کرد. همچنین این محصولات در مواقع بارندگی شدید می‌توانند آب باران را پیش از بازگشت به سیستم شهری نگهداری کنند و تأثیرات اقتصادی و زیست‌محیطی آن را کاهش دهند.
این محصولات که نوعی محصولات ژئوسنتتیک هستند، معمولا از مواد پلی‌اتیلن با چگالی بالا (HDPE) یا مواد پلی‌پروپیلن (PP) ساخته می‌شوند. این مواد دارای دوام و مقاومت بالایی در برابر مواد شیمیایی، اشعه فرابنفش و شرایط آب‌وهوایی دارند.
معرفی انواع ژئودرین
انواع ژئودرین را می‌توان به سه گروه ژئوتکستایل (تکسدرین و سولدرین)، ژئوکامپوزیت (درین‌تیوپ و ژئونت) و تخصصی (انبارهای آب باران و زهکش عمودی) تقسیم‌بندی کرد که در ادامه، توضیحاتی درباره هر یک از آنها می‌دهیم.
- تکسدرین: تکسدرین نوعی کامپوزیت زهکشی است که برای رهگیری و افزایش سرعت تخلیه آب نفوذی از سازه‌های کنار جاده به سمت زمین‌های مجاور طراحی شده است. این محصول می‌تواند ذرات ریز خاک را حفظ کند؛ بنابراین، می‌تواند عملکردهای زهکشی و جداسازی (فیلتراسیون) را با یکدیگر ترکیب کند. این محصول در دو مدل ۸۰V برای زهکشی عمودی و ۸۰V برای زهکشی افقی تولید می‌شود
- سولدرین: سیستم از پیش مونتاژشده سولدرین نوعی کامپوزیت است که هسته‌ای پلیمری آن در درون ژئوتکستایلی قرار دارد. ژئوتکستایل به آب و سایر مایعات اجازه می‌دهد به هسته نفوذ کنند و از مسدودشدن زهکش توسط ذرات جامد جلوگیری می‌کند. از برخی از انواع سولدرین در زهکشی عمودی برای پی ساختمان و تکیه‌گاه پل و از انواع مقاوم‌تر در برابر فشرده‌سازی در زهکشی افقی استفاده می‌شود
- درین‌تیوپ (لوله زهکشی): از درین‌تیوپ‌ها برای زهکشی و جداسازی (فیلتراسیون) مایعات و گازها در مهندسی عمران، زمین‌های ورزشی، ساختمان‌ها، سلول‌های دفع زباله، خاک‌های آلوده و عملیات گاز و معدن استفاده می‌شود. این محصولات از زهکش‌هایی کوچک با سوراخ‌هایی منظم ساخته شده‌اند که بین دو یا سه لایه ژئوتکستایل قرار دارند. قطر و فاصله زهکش‌های کوچک و نوع ژئوتکستایل درین‌تیوپ با توجه به مشخصات هیدرولیکی و ژئوتکنیکی هر پروژه انتخاب و تأیید می‌شود؛ بنابراین، این نوع ژئوکامپوزیت از نظر هزینه و عملکرد بهینه‌سازی شده است
- ژئونت: ژئونت‌ها به ساختارهایی پلی‌اتیلنی گفته می‌شود که مشابه صفحه‌های چندبعدی قابل‌استفاده در زهکشی هستند. از این نوع ژئوکامپوزیت‌ها به همراه ژئوممبران اغلب برای ساخت سلول‌های دفع زباله و جایگزین مواد زهکشی طبیعی مانند شن و ماسه استفاده می‌شود. انواع لمینت‌شده با ژئوتکستایل می‌توانند به عنوان ژئوکامپوزیت‌های زهکشی عمل کنند و عملیات جداسازی را با زهکشی ترکیب کنند
- انبار باران (Rain Store): سیستم‌های مدیریت آب باران توسعه یافته‌اند و اکنون می‌توان از آنها برای نگهداری موقتی آب باران در مواقع بارندگی شدید استفاده کرد. سیستم‌هایی مانند انبار باران این آب‌ها را پیش از بازگشت به سیستم‌های شهری نگهداری می‌کنند تا تأثیرات اقتصادی و زیست‌محیطی به حداقل برسد. انبارهای باران به ساختارهایی چندپارچه و سه‌بعدی گفته می‌شود که از آنها برای ایجاد فضایی خالی در خاک برای نگهداری موقتی آب باران استفاده می‌شود
- زهکش عمودی: زهکش‌های عمودی نوعی ژئوکامپوزیت‌های زهکشی هستند که هسته پلاستیک پلیسه‌دار آنها توسط ژئوتکستایل احاطه شده است. این زهکش‌ها که به‌شکل نوارهای باریکی تولید می‌شوند، در اعماق مختلفی از خاک با تجهیزات تخصصی گذاشته می‌شوند. از این محصولات برای تخلیه سریع آب‌های موجود در بین لایه‌های مختلف خاک و به‌تبع آن، تثبیت سریع‌تر خاک با محتوای رس بالا استفاده می‌شود. با افزایش سرعت تثبیت خاک می‌توان مدت‌زمان عملیات ساخت‌وساز جاده و معدن را کوتاه‌تر کرد
کاربرد ژئودرین چیست؟
ژئودرین‌ها کاربردهای مختلفی در انتقال آب دارند. انتقال آب در پروژه‌های عمرانی از اهمیت بالایی برخوردار است؛ زیرا، اگر انتقال آب در این پروژه‌ها کنترل نشود یا استاندارد نباشد، ممکن است آسیب قابل توجهی به سازه‌ها وارد شود. کاربردهای ژئودرین عبارت‌اند از:
- زهکشی کف در پارکینگ
- زیرسازی در منطقه‌ای که سطح آب بالایی دارد
- ایجاد دیوار حائل برای مدیریت آب‌های موجود در سطح زمین
- حمل‌ونقل زباله‌های سیال در صنعت پتروشیمی
- مدیریت چشمه‌ها و تخلیه آب‌ها در زمین‌ها و سالن‌های ورزشی
- کاهش مصرف آب و انرژی در پروژه‌های عمرانی و ساختمانی
- کاهش هزینه‌های مرتبط با ساخت‌وساز و نگهداری در پروژه‌های عمرانی و ساختمانی
- جلوگیری از واردشدن آب به درون سازه‌ها
- جلوگیری از آلوده‌شدن محیط‌زیست
- کاهش مدت‌زمان لازم برای ساخت ساختمان‌ها
- جمع‌آوری آب‌های موجود در سطح زمین و حتی آب‌های زیرزمینی
- تثبیت شیب
- زهکشی محل دفن زباله
- کنترل فرسایش
مطالعه بیشتر: آب بندی استخر بتنی و سایر استخر ها با ژئوسنتتیک ها و مواد گوناگون
مزایای استفاده از ژئودرین کدامند؟
مزایای بی‌نظیر ژئودرین که توانسته است نظر افرادی بسیاری را به خود جلب کند، عبارت‌اند از:
- حمل‌ونقل و نصب آن سریع و آسان است
- به صرفه‌جویی در هزینه‌های ساخت‌وساز و مصرف آب، کود، دارو و نفت کمک می‌کند
- در برابر فشار و دمای بالا (دمای ۲۰ درجه زیر صفر و ۱۰۰ درجه بالای صفر) مقاوم است
- خطرات ساخت‌وساز و عملیات را کاهش می‌دهد
- در برابر مواد شیمیایی موجود در زمین مقاوم است
- با لایه بیرونی ژئوتکستایل خود می‌تواند مانع ورود ذرات ریز خاک شود
- مقاومت بالایی در برابر خوردگی، پوسیدگی، سایش، پارگی و اشعه فرابنفش دارد
- طول عمر بالایی دارد
- وزن و ضخامت کمی دارد و انعطاف‌پذیر است؛ بنابراین، می‌توان آن را به‌آسانی خم کرد یا برش داد
- می‌تواند آب را به‌آسانی هدایت کند
ژئودرین و معایب استفاده از آن
معایب ژئودرین‌ها عبارت‌اند از:
- به نظارت و نگهداری احتیاج دارد: اگر می‌خواهید ژئودرین‌ها عملکرد بهینه‌ای داشته باشند، باید نظارت و نگهداری از آنها را به‌صورت دوره‌ای انجام دهید و در صورت لزوم، آنها را تعمیر یا تعویض کنید. برای مثال، باید زباله‌ها، خاک، گل و مواد دیگر را از روی سطح آنها بردارید و مطمئن شوید که سطح تمیزی دارد
- به منابع آبی وابسته است: ژئودرین‌ها باید در مناطقی با منابع آبی یا بارش کافی استفاده شوند؛ در غیر این صورت، عملکرد مناسبی نخواهند داشت؛ بنابراین، پیش از استفاده از این محصول، حتما شرایط اقلیمی و منابع آبی مکان مورد نظر خود را بررسی کنید و مطمئن شوید که مقدار ژئودرین متناسب با این مکان است
معرفی روش های نصب ژئودرین
ژئودرین‌ها را می‌توان به‌صورت افقی یا عمودی نصب کرد. در این بخش، توضیحات مختصری درباره مراحل هر یک از انواع روش‌های نصب ژئودرین می‌دهیم؛ ولی، به این توضیحات بسنده نکنید و حتما این کار را به متخصصی باتجربه بسپارید. مراحل نصب افقی این محصول عبارت‌اند از:
- اجراکردن لایه عایق رطوبتی اولیه
- بازکردن ژئودرین در پایین‌ترین بخش و اطمینان از روبه‌بالا بودن لایه ژئوتکستایل
- عقب‌کشیدن ژئوتکستایل و بازکردن بخش فرورفته آن
- گذاشتن مهره‌ای روی غشای میان ردیف اول و دوم گل‌میخ و برداشتن نوار پشتی (می‌توانید به‌جای مهره از نوارچسب استفاده کنید)
- گذاشتن نوار بعدی ژئودرین روی نوار اول، گذاشتن ناودانی‌های نوار اول روی یکدیگر و فشاردادن محکم آنها
مراحل نصب عمودی این محصول عبارت‌اند از:
- برش‌دادن ژئودرین و ثابت‌کردن بخش بالایی به دیوار
- مهرو‌موم‌کردن لایه‌ها با نوار چسب به یکدیگر
- اطمینان از کامل‌بودن غشا و روبه‌پایین بودن ژئوتکستایل
جمع‌بندی
از ژئودرین‌ها که در انواع مختلفی مانند ژئوتکستایل، ژئوکامپوزیت و سیستم‌های تخصصی تولید می‌شوند، برای زهکشی آب و کنترل فرسایش استفاده می‌شود. ازآنجایی‌که این محصولات دارای مزایای مختلفی مانند حمل‌ونقل و نصب آسان، مقاومت بالا در برابر فشار و دمای بالا و طول عمر بالا هستند، توانسته‌اند محبوبیت بالایی را به دست آورند.
اگر می‌خواهید یکی از انواع ژئودرین‌ها را برای پروژه‌های خود سفارش دهید و سؤالاتی درباره مشخصات و هزینه آنها دارید، با شماره‌های درج‌شده در سایت فرنام بسپار تماس بگیرید. به خاطر داشته باشید که هزینه هر مترمکعب از این محصول به کاربردها و نیازهای خاص پروژه شما بستگی دارد. فرنام بسپار یکی از بزرگترین و قابل‌اعتمادترین سازندگان ژئودرین باکیفیت در بازارهای ایران و جهان محسوب می‌شود.
