در حوزه ساختمان‌‌سازی، یکی از جوانب حیاتی در فرایند ساخت و پایداری ساختمان، آب بندی فونداسیون است. فونداسیون‌ها به‌عنوان سازه‌های اصلی زیر ساختمان، مسئولیت انتقال وزن به سطح زمین را بر عهده دارند. ازاین‌رو، آب‌بندی این بخش از ساختمان ضروری است تا از خطر نفوذ آب و رطوبت به ساختمان جلوگیری شود.
یکی از راهکارهای مؤثر در این زمینه، استفاده از ژئوممبران‌ها است. این مقاله به بررسی نحوه آب بندی فونداسیون با استفاده از ژئوممبران‌ها می‌پردازد و نقش اساسی این مواد در جلوگیری از نفوذ آب و افزایش عمر مفید ساختمان را موردبحث قرار می‌دهد.
آب بندی فونداسیون چیست و چه اهمیتی دارد؟
آب‌بندی یک فرایند مهم در ساختمانها است که به معنای جلوگیری از نفوذ آب به ساختمان از طریق فونداسیون یا پایه‌های ساختمان است. اگر فرایند آب بندی فونداسیون ساختمان به‌درستی انجام نشود، ممکن است منجر به نفوذ آب، افزایش رطوبت و حتی ریزش ساختمان شود. اهمیت آب‌بندی از دو نظر قابل‌توجه است.
- اولاً، آب‌بندی درست از ورود آب به ساختمان جلوگیری می‌کند که می‌تواند از خرابی‌ها، مانند تخریب بتن یا فلزات، جلوگیری شود
- ثانیاً، حفظ آب‌بندی از افزایش رطوبت در ساختمان جلوگیری می‌کند. این رطوبت می‌تواند به کاهش کیفیت هوا و رشد قارچ‌ها منجر شود که در نهایت ممکن است سلامت ساختمان را تهدید کند
چگونه آب در فونداسیون ساختمان جمع می شود؟
آب از طریق راه‌های مختلف در فونداسیون ساختمان جمع می‌شود. این راه‌ها به نوع فونداسیون مرتبط است. در ادامه، فرایندهایی که برای جمع آب‌بندی مورداستفاده قرار می‌گیرند شرح داده شده‌اند:
- استفاده از ژئوممبران‌ها: این ممبران‌ها معمولاً از موادی مانند PVC یا EPDM تهیه می‌شوند و می‌توانند به طور مؤثری از نفوذ آب جلوگیری کنند
- استفاده از عایق‌های آبی: استفاده از عایق‌های آبی مثل رزین‌های ضدآب، مخلوط‌های گچ و آب‌پاشی با ترکیبات مخصوص می‌تواند به‌عنوان لایه‌های محافظ روی سطح فونداسیون قرار گیرد تا از نفوذ آب جلوگیری کند
- استفاده از گریدینت زمین: طراحی فونداسیون به‌گونه‌ای که سطح آن با گریدینت ساخته شود، می‌تواند از ورود آب جلوگیری کمک کند. این گریدینت باعث می‌شود آب به سمت خارج از فونداسیون روانه شود
- استفاده از سیستم‌های دفع آب: نصب لوله‌ها یا دریچه‌های دفع آب در اطراف فونداسیون می‌تواند آب را خارج می‌کند. این سیستم‌ها از طریق شبکه لوله‌ها آب را به سمت نقاط دورتر از ساختمان روانه می‌کنند
برای جلوگیری از فشار آب زیر فونداسیون، سیستم‌های خاصی نصب می‌شوند تا از تجمع آب زیر فونداسیون جلوگیری کنند.
خسارات ناشی از عدم آب بندی فونداسیون
عدم آب بندی فونداسیون یکی از مشکلات جدی در ساختمان‌هاست که می‌تواند منجر به خسارات جدی شود. این موضوع می‌تواند به شکل‌های مختلفی خسارات ایجاد کند:
- نفوذ آب و رطوبت: عدم آب‌بندی موجب ورود آب به داخل فونداسیون می‌شود. آب و رطوبت ممکن است باعث کاهش مقاومت بتن و فولاد در فونداسیون شده و باعث یخ‌زدگی در فصل‌های سرد و ایجاد ترک‌های بزرگ و خطرناک شود
- افت فشار خاک: آب نفوذی به داخل فونداسیون ممکن است باعث افت فشار خاک شود. این افت فشار می‌تواند منجر به جابه‌جایی فونداسیون و حتی شکستگی سازه شود
- تخریب سازه‌ها با مواد شیمیایی: آب نفوذی به داخل فونداسیون ممکن است حاوی مواد شیمیایی باشد. این مواد می‌توانند به سازه آسیب برسانند و باعث تخریب تدریجی سازه شوند
- افت سطح زمین: عدم آب‌بندی می‌تواند منجر به افت سطح زمین در اطراف ساختمان شود. این افت سطح می‌تواند منجر به آسیب به ساختمان شود
انواع فونداسیون ساختمانها و شرایط آب بندی آنها
انتخاب نوع فونداسیون بستگی به ویژگی‌های خاک، نوع ساختمان و شرایط محیطی دارد. در ادامه، به برخی از انواع فونداسیون‌ها و شرایط آب‌بندی آنها اشاره می‌شود:
- فونداسیون یکپارچه (سازه اسکلتی):برای این نوع فونداسیون، ضرورت آب‌بندی به‌مراتب اهمیت بیشتری دارد. استفاده از ژئوممبران‌ها و عایق‌های آب‌بندی در آن مؤثر است و می‌تواند از نفوذ آب به داخل ساختمان جلوگیری شود
- فونداسیون طبقه‌ای (Stripe):آب‌بندی این نوع فونداسیون نیز بسیار حیاتی است. استفاده از عایق‌های آب‌بندی باکیفیت مانند ممبران‌های پلی‌اتیلن به طور گسترده در این نوع فونداسیون مورداستفاده قرار می‌گیرد
- فونداسیون شالوده‌ای (Mat):در این فونداسیون، چرخه آب‌بندی مداوم باعث حفظ استحکام بتن و جلوگیری از نفوذ آب به داخل فونداسیون می‌شود
- فونداسیون پیلوتی (Pile):نکته قابل‌توجه این است که مهارت در انجام عملیات آب‌بندی پیرامون هر پایه پایل مهم است تا از نفوذ آب به اطراف پایه‌ها جلوگیری شود
روش های مختلف آب بندی فونداسیون
آب‌بندی یکی از مراحل حیاتی در ساخت و پایداری ساختمان است و می‌توان از روش‌های مختلفی برای انجام این فرایند استفاده کرد. به‌علاوه، شرایط آب‌بندی بستگی به ویژگی‌های زمین و محیط اطراف دارد. در ادامه برخی از شرایط مهم برای آب‌بندی ذکر شده است:
- تراز آب زیر زمینی: بررسی تراز آب زیر زمینی اطراف ساختمان ضروری است تا از احتمال نفوذ آب به فونداسیون پیشگیری شود
- شیب‌ها و زمین‌های پرآب: فرایند آب‌بندی باید با شیب و زمین‌های پرآب در نظر گرفته شود تا از نفوذ آب به فونداسیون جلوگیری شود
- مشکلات لوله‌ها و سیستم‌های دفع آب: لوله‌ها و سیستم‌های دفع آب باید به‌صورت صحیح نصب و نگهداری شوند تا از احتمال نشت یا انسداد جلوگیری شود
آب بندی فونداسیون نوع A
آب بندی فونداسیون نوع A یکی از روش‌های مؤثر در حفاظت از فونداسیون ساختمان در برابر نفوذ آب و رطوبت است. این روش از روکش‌های آب‌بند که معمولاً از موادی مانند بیتومن، EPDM یا PVC ساخته می‌شوند، استفاده می‌کند. روکش‌های آب‌بند به‌عنوان یک‌لایه محافظ روی سطح خارجی فونداسیون نصب می‌شوند و به دلیل ویژگی‌های ضد نفوذ آب و انعطاف‌پذیری که دارند، جلوی ورود آب به داخل ساختمان را می‌گیرند. علاوه بر این، این روکش‌ها مقاومت خوبی در برابر تغییرات حرارتی، حرکات ساختمان و اثرات مخرب اقلیمی دارند.
نصب روکش‌های آب‌بند به‌صورت صحیح و دقیق از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. این فرایند شامل تمیزکاری سطح فونداسیون، اعمال پوشش آب‌بند با استفاده از روش‌های مناسب، و ایجاد اتصالات صحیح در نقاط مختلف فونداسیون است. همچنین، تیغه‌ها و اتصالات باید بادقت نصب شوند تا یک‌لایه یکپارچه و بدون ضعف در آب‌بندی ایجاد شود. نگهداری دوره‌ای و تعمیرات نیز اهمیت به سزایی دارد تا عملکرد و کارایی روکش‌های آب‌بند در طول زمان حفظ شود.
آب بندی فونداسیون نوع B
آب‌بندی فونداسیون نوع B که با استفاده از مواد در بتن انجام می‌شود، یک روش مهم و کارآمد در حفاظت از ساختمانها در برابر نفوذ آب و رطوبت است. در این روش، مواد آب‌بندی به‌صورت مستقیم به مخلوط بتن افزوده می‌شوند تا خود بتن دارای خصوصیات ضد نفوذ و آب‌بندی گردد. مواد آب‌بندی شامل افزودنی‌های شیمیایی خاص هستند که توانایی ایجاد یک‌لایه محافظ در داخل ساختار بتنی را دارند. این لایه مانع نفوذ آب و رطوبت به داخل بتن می‌شود و در نتیجه، از خطر ترک‌ها و خرابی‌های ناشی از نفوذ آب جلوگیری می‌کند.
نصب مواد آب‌بندی در بتن نیازمند استفاده از مواد باکیفیت است. این مواد باید با مخلوط بتن یکدست شوند. بعد از اجرای فرایند آب‌بندی، مهم است که بتن به‌خوبی خشک شود.
آب بندی فونداسیون با استفاده از ژئوممبران ها
آب‌بندی با استفاده از ژئوممبران‌ها یک روش پیشرفته و کارآمد در حفاظت از فونداسیون ساختمان در مقابل نفوذ آب است. ژئوممبران‌ها، ممبران‌های پلیمری هستند که به‌عنوان یک‌لایه مقاوم علیه نفوذ آب و یا ایجاد ترک‌ها به کار می‌روند. این ممبران‌ها معمولاً از موادی مانند HDPE (پلی‌اتیلن با فشار بالا)، LDPE (پلی‌اتیلن با فشار پایین) یا PVC (پلی‌وینیل‌کلراید) ساخته می‌شوند.
ژئوممبران‌ها بر روی سطح خارجی فونداسیون نصب می‌شوند و به علت انعطاف‌پذیری و مقاومت به شکستگی، از نفوذ آب به داخل ساختمان جلوگیری می‌کنند. نصب این محصولات ژئوسنتتیک نیازمند یک سطح صاف و تمیز بر روی فونداسیون است. هر گونه خطا یا نقص در نصب ممکن است باعث نفوذ آب و کاهش کارایی این سیستم آب‌بندی شود. همچنین، در برخی موارد، تخریب زمین و دسترسی به فونداسیون ممکن است برای نصب ژئوممبران‌ها نیاز باشد که موجب افزایش هزینه‌ها و زمان اجرا می‌شود.
جمع‌بندی
آب بندی فونداسیون با استفاده از ژئوممبران‌ها یک روش حیاتی است که دارای مزایای فراوانی برای حفاظت از ساختمانها است. این ممبران‌ها نقش اصلی در جلوگیری از نفوذ آب به داخل فونداسیون را دارند. مزیت اصلی آب‌بندی با ورق ژئوممبران این است که به پایداری فونداسیون و ساختمان بیشتر کمک می‌کند. علاوه‌برآن، این روش موجب کاهش تعمیرات و نگهداری مکرر می‌شود و ساختمان را در برابر آسیب‌های ناشی رطوبت بهتر حفظ می‌کند که در نهایت به افزایش عمر مفید ساختمان تعمیرات خواهد کرد. شما می‌توانید برای اطلاعات بیشتر از این شیوه به سایت farnambaspar.com مراجعه کنید و از تمامی مراحل به‌راحتی آگاهی پیدا کنید.
